Ap har fått eit Frp-problem i fanget

Jonas Gahr Støre slepp ikkje unna kaoset på borgarleg side.

Frps utgang frå regjeringa har skapt god stemning på borgarleg side. Dei fleste Frp-arane er nøgde med å sleppe regjeringsmakta, og alle kompromissa som følgjer med det ansvaret.

Venstre-folk og KrF-arar er letta over ikkje lenger å sitje i regjering med Frp – sånn tenkjer ein del Høgre-folk òg.

Dei som har minst grunn til å vere glade for at fleirtalsregjeringa falt, er Senterpartiet og Arbeidarpartiet. Sp fordi dei har nytt svært godt av at Frp har vore i regjering. Ap fordi dei kanskje må redde regjeringa. Og så akkurat no når Ap har begynt å stige på målingane igjen.

Då Frp gjekk ut av regjering, var Ap-representantar tydelege på to ting:

Ap er alltid klar til å ta ansvar, og Ap skal stemme for politikk partiet er for.

Det betyr at Jonas Gahr Støre (Ap) er klar til å overta, dersom regjeringa ryk heilt. Men det betyr òg at Støre er klar til å stemme med regjeringa, dersom dei fremjar saker som Ap er einige i.

Ap har starta offensivt.

Torsdag la partiet fram fleire framlegg i Stortinget, der Ap inviterer Frp til omkampar om saker dei har gått med på i regjering. Ap vil til dømes reversere kuttet i brillestønad til barn og unge, betre ordninga med arbeidsavklaringspengar og innføre pensjon frå første krone.

Frp-leiar Siv Jensen avviser alle framlegga. Det får Støre til å erklære at Frp er eit støtteparti for regjeringa.

Men så enkelt er det ikkje.

Frp vil framleis kjenne på eit ansvar for Solberg-regjeringa, og det vil sitje langt inne å felle den. Men rolla deira har blitt friare.

Det motsette kan ein seie om Arbeidarpartiet. Ja, Ap kan kanskje tene litt på at det er borgarleg kaos. Det kan godt vere at det finst veljarar som vil skifte side på grunn av rabalderet på høgresida.

Men det kan òg bli vanskelegare for Jonas Gahr Støre (Ap) å vere så kategorisk motstandar av regjeringa som Ap kanskje har lyst til å vere i innspurten til stortingsvalet neste haust.

Det gjeld spesielt to av sakene som vil skape konflikt i år: rovdyr og rusreform.

I desse sakene har Ap plassert seg i opposisjon, sjølv om partiet er meir på line med Solberg-regjeringa enn det ein får inntrykk av gjennom media.

I rovdyrpolitikken har Ap følgt etter Sp, og pressa regjeringa til å skyte meir ulv. Etter at Frp gjekk ut av regjering, kan det bli fleirtal for å skyte fleire dyr enn det regjeringa meiner Noreg har lov til.

Spørsmålet er om Ap verkeleg står for dette når det kan bli vedtatt i Stortinget, eller om dei berre har tatt for mykje opposisjonstran.

Det same gjeld rusreforma som regjeringa skal legge fram, der ein skal gå frå straff til behandling. Ap gjekk inn for den same formuleringa på landsmøtet i 2017.

Likevel har Ap vore skeptisk til den utgreiinga som er gjort til no. I eit debattinnlegg i VG, sår Ap-representantane Ingvild Kjerkol og Tellef Inge Mørland tvil om kva partiet vil med reforma.

Her flyttar ein straffa eit hakk lenger vekk, ved å leggje inn behandling først. Men så lenge trugselen om straff ligg bak, er det ikkje ei reell avkriminalisering. Då går ein frå straff til straff.

• Podkast: – Kan dei ikkje berre ta bussen?

Frp er splitta i spørsmålet. Ein del av partiet ønskjer ei rusreform. Men dersom Frp endar opp med å stemme nei, ligg ansvaret på Ap. Skal landet få ei rusreform som Ap-landsmøtet vil ha?

Dersom Ap stemmer for politikk dei eigentleg er for, burde det vere eit ganske enkelt spørsmål å få svar på.

Ap kan få problem i ei tredje sak òg, der partiet er splitta. Etter at Frp gjekk ut, kan regjeringa gå hardare ut i kampen for ny fornybar kraft, og for kraftkabelen NorthConnect.

Etter at Ap inngjekk eit kompromiss med seg sjølv under Acer-saka i 2018, har det sett mørkt ut for den planlagde kabelen til Skottland.

Dette nederlaget kan regjeringa dyrke. Eit nei til NorthConnect kjem nemleg til å svi for delar av Ap, som ønskjer at Noreg skal kunne kjøpe og selje meir kraft.

Når dei viktige vedtaka vert fatta i Stortinget og ikkje i statsrådet på Slottet, gjer det norsk politikk meir interessant. Men med berre halvanna år til stortingsvalet, skulle nok Ap helst leve i mindre interessante tider.

Rovdyr, rusreform og kraftkablar skaper strid internt i partiet, men òg mellom partia som Ap ligg an til å danne fleirtal med til neste år. Og det skal ikkje så mykje til før det fleirtalet ikkje finst lenger.